गुलाबी बोंडअळीसाठी सुरवातीच्या टप्प्याचे व्यवस्थापन:

काही भागात लवकर लागवड झालेल्या कपाशीला फुले लागली असून त्यावर गुलाबी बोंडअळीचा प्रादुर्भाव आढळून येत आहे.. सद्या वातावरण ढगाळ असल्याने व कापसाला पाते, फुले लागत असल्याने गुलाबी बोंडअळीचे पतंग सक्रीय झालेले आढळून येत आहे. मादी पतंग पाते, फुले यावर अंडी घालतात, त्यामुळे कपाशीच्या पिकात कामगंध सापळे लावण्याची ही योग्य वेळ आहे. काही प्रमाणात वरच्या चित्रामंध्ये दाखवल्याप्रमाणे डोमकळया दिसून येत आहेत.व्यवस्थापन:कपाशीच्या पिकात नियमित सर्वेक्षण करुन डोमकळ्या दिसून आल्यास त्या तोडून आतील अळीसह नष्ट कराव्यात.गुलाबी बोंडअळीसाठीचे कामगंध सापळे हेक्‍टरी 05 या प्रमाणात लावावीत़.पाच टक्के निंबोळी अर्काची फवारणी घ्यावी अथवा प्रादुर्भाव जास्त असल्यास…

Continue Readingगुलाबी बोंडअळीसाठी सुरवातीच्या टप्प्याचे व्यवस्थापन:

कपाशीवरील तुडतुडे, फुलकिडे व मावा नियंत्रण व्यवस्थापन:

मावा : ही कीड १ ते २ मि.मि. लांब असून तिचा रंग पिवळा, हिरवा किंवा काळसर असतो. ही कीड आपले सोंडे सारखे तोंड झाडाच्या व पानाच्या ग्रंथीत खुपसून रस शोषण करते. ही कीड अंगातून मधासाखा चिकट पदार्थ बाहेर फेकते. त्यावर काळी बुरशी तयार होते. या किडीमुळे पाने आकसतात व बारीक होतात. तुडतुडे :ही कीड पाचरीच्या आकाराची ३ ते ४ मि.मि. लांब असून तिचा रंग फिक्कट हिरवा असतो. तुडतुडे पानाच्या खालच्या बाजूस बहुसंख्येने आढळतात. या किडीच्या प्रादुर्भावामुळे कडा पिवळसर व नंतर ताबूस होता.जास्त प्रादुर्भाव झाल्यास पाने गळून पडतात व झाडांची वाढ…

Continue Readingकपाशीवरील तुडतुडे, फुलकिडे व मावा नियंत्रण व्यवस्थापन:

सोयाबीन पिकावरील : चक्री भुंगा व खोड माशी चे नियंत्रण

खोडमाशीप्रौढ माशी आकराने लहान, चकदार काळया रंगाची असते. फक्त पाय, स्पर्शिका व पंखाच्या शिरा फिकट तपकिरी असतात. मादी माशी पानामध्ये वरच्या बाजूस अंडी घालते. अळी पान पोखरुन शिरेपर्यत पोहचून शिरेतून पानाच्या देठामध्ये शिरते. त्यानंतर खोडामध्ये शिरते. अशाप्रकारे अळी आतील भाग खात जमिनीपर्यंत पोहचते. झाड मोठे झाल्यावर वरुन या किडीचा प्रादुर्भाव जाणवत नाही. फक्त जमिनीजवळ खोडातून प्रौढ माशी निघाल्यास खोडाला छिद्र दिसते. त्यामुळे झाडाच्या वाढीवर विपरित परिणाम होतो. फुले व शेंगा कमी लागतात. खोडमाशीचा प्रादुर्भाव रोपावस्थेत झाल्यावर पूर्ण झाड वाळून जाते, त्यामुळे मोठया प्रमाणात नुकसान होते. चक्री भुंगा      या किडीचा प्रौढ…

Continue Readingसोयाबीन पिकावरील : चक्री भुंगा व खोड माशी चे नियंत्रण

सोयाबीन वरील तंबाखुवरील पाने खाणारी अळीचे नियंत्रण :

पतंग:  या किडीचा पतंग मध्यम आकाराचा असून पुढचे पंख तपकिरी रंगाचे असतात व त्यावर फिकट पिवळसर चट्टे व रेषा असतात.  मादी पतंग रात्रीच्या वेळी पानाच्या खालच्या बाजूस शिरेजवळ पुंजक्याने अंडी घालते. या अंडयातून २ ते ३ दिवसांनी अळया बाहेर पडतात. या नवीन लहान अळया सुरवातीस समुहाने राहतात व पानाच्या खालचा भाग खरवडून खातात. या लहान अळया हिरव्या असून त्यांचे डोके काळे असते व शरिराच्या दोन्ही बाजूस काळे ठिपके असतात. पूर्ण वाढलेली अळी गडद तपकिरी किंवा हिरवट पांढ्यया रंगाची असते. मोठया अळया पानावर मोठे छिद्र पाडून खातात. जर प्रादुर्भाव मोठया प्रमाणावर असेल तर झाडाची पूर्ण पाने खाल्लेली व फक्त शिराच शिल्लक राहिलेली दिसतात. फुले व शेंगा लागल्यानंतर या अळया ते सुध्दा खातात.·      सोयाबीन वरील तंबाखुवरील पाने खाणारी अळीचे नियंत्रण : मुख्य पिकाभोवती एरंडी आणि सूर्यफुल या सापळा पिकाची एक ओळ लावावी आणि त्यावर तंबाखुवरील पाने खाणारी अळी आणि केसाळ अळी यांची प्रादुर्भावग्रस्त पाने अळयासहीत  नष्ट करावीत. ·      तंबाखुची पाने खाणारी अळी व केसाळ अळया एकाच पानावर पुंजक्याने अंडी घालतात व त्यातून बाहेर पडलेल्या अळया सुरुवातीला एकाच पानावर बहुसंख्य असतात, अशी अंडी व अळीग्रस्त पाने अलगद तोडून किडीसह नष्ट करावीत. ·      तंबाखुची पाने खाणारी अळी या किडीची प्रादुर्भावाची पातळी समजण्याकरीता सर्वेक्षणाकरीता प्रत्येक किडीसाठी हेक्टरी ५ कामगंध सापळे शेतात लावावेत. सापळयामध्ये प्रतिदिन ८ ते १० पतंग सतत २ ते ३ दिवस आढळल्यास किडीच्या नियंत्रणाची उपायायोजना करावी. ·      तंबाखूवरील पाने खाणा्यया (स्पोडोप्टेरा) अळीच्या व्यवस्थापनासाठी एस.एल.एन.पी.व्ही. ५०० एल.ई. विषाणू २ मि.लि. प्रति लिटर पाणी किंवा नोमुरिया रिलाई या बुरशीची ४ ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी प्रादुर्भाव आढळून येताच करावी. कीटकनाशक प्रमाण / १० लि. पाणी साध्या फवारणी यंत्राने एनएसकेई (निंबोळी अर्क) किंवा बिव्हेरीया बॅसियाना किंवा ॲझॅडिरॅक्टिन १५०० पीपीएम किंवा नोमुरीया रिलाई किंवा लुफेन्युरॉन ५ टक्के प्रवाही किंवा बॅसिलस थुरिंजिनसिस किंवा क्विनॉलफॉस २५ टक्के प्रवाही किंवा ईमामेक्टिन बेन्झोएट ५ एस.जी. किंवा क्लोरपायरीफॅास २० प्रवाही ५ टक्के ४० ग्रॅम २५ मिली ४० ग्रॅम ८ - १२ मिली २० ग्रॅम २० मिली ३.५ ग्रॅम २० मिली

Continue Readingसोयाबीन वरील तंबाखुवरील पाने खाणारी अळीचे नियंत्रण :

सोयबीन तन नियंत्रण:

सोयबीन आंतरमशागत /तन नियंत्रण: पेरणीनंतर 15 ते 20 दिवसांनी व तणे 2 ते 4 पानाच्या अवस्थेत असतांना क्लोरीम्युरॉन इथाईल 25% डब्ल्यु पी 36 गॅम/ हेक्टर किंवाइमेझेथापायर 10% एस एल किंवा क्विजालोफाप इथाईल 5% ई सी10 लि./ हे. ची फवारणी करावी.फवारणी जेट नोझल लावून व ओलावा असेलेल्या जमीनीवरच करावी.तणे फार मोठी झाल्यास परीणाम दिसत नाही 2 ते 4 पानाची अवस्थाएकदम योग्य.शेती सेवा.

Continue Readingसोयबीन तन नियंत्रण:

गोगलगाय किंवा मीलीपीड किंवा पौसा नियंत्रण

गोगलगाय किंवा मीलीपीड किंवा पौसा  : हात लावला की पौसासारखा गोल  आकार करणारी कीडकापुस व सोयाबीन रोपे खात असल्यास 1 थीमेट एकरी 4 कीलो टाकावेकिंवा2 क्लेरोपायरीफॉस 50 मीली प्रती 15 लीटर पाण्यात फवारावेकिंवा3 गहु भुस्सा किंवा भरडा 1 कीलो मंध्ये 200 ग्राम गुळ व 4 ग्राम थायोमीथोक्झाम टाकुन ते मीश्रण शेतामंध्ये टाकावे.

Continue Readingगोगलगाय किंवा मीलीपीड किंवा पौसा नियंत्रण

सोयाबीनवरील प्रमुख किडी

सोयाबीनवरील प्रमुख किडीतंबाखुवरील पाने खाणारी अळीउंटअळीघाटेअळीपाने पोखरणारी अळीचक्री भुंगाखोडमाशीतंबाखुवरील पाने खाणारी अळी      या किडीचा पतंग मध्यम आकाराचा असून पुढचे पंख तपकिरी रंगाचे असतात व त्यावर फिकट पिवळसर चट्टे व रेषा असतात. मादी पतंग रात्रीच्या वेळी पानाच्या खालच्या बाजूस शिरेजवळ पुंजक्याने अंडी घालते. लहान अळया सुरवातीस समुहाने राहतात व पानाच्या खालचा भाग खरवडून खातात. मोठया अळ्या ( साधारणपणे तिस­या व त्यापुढील अवस्था) विखरुन एकएकटया पाने खातात. पूर्ण वाढलेली अळी गडद तपकिरी किंवा हिरवट पांढ­या रंगाची असून तिच्या शरिरावर फिकट पाच रेषा असतात. एक रेष पाठीवर मध्यभागी व शरिराच्या दोन्ही बाजूस दोन-दोन…

Continue Readingसोयाबीनवरील प्रमुख किडी

सोयाबीन उगवन कमी-दुबार पेरणी-तणनाशन फवारले होते- नक्की वाचा तर वचाल

*शेतकरी बांधवांना अत्यंत महत्वाची सूचना*:+सोयाबीन पेरुन उगवण कमी आली + पुन्हा त्याच शेतात पेरणी करायची आहे + पेरणीपुर्वी अथवा उगवण पुर्वी तननाशक मारले होत त्यांच्यासाठीसोयाबीन ची पेरणी केली होती व उगवन कमी झाली त्यामुळे परत दुसरे पिक पेण्याची ईच्छा आहे परंतु संबंधित शेतात पेरणी पुर्वी किंवा पेरणी नंतर उगवण पुर्वी अथवा कोणतेही तननाशन फवारलेले असल्यास त्या शेतात पुन्हा सोयाबीन पेरणी करता येईल. तणनाशक फवारलेल्या सोयबीन शेतात सोयाबीन सोडुन ईतर कोणतेही पिक घ्यायचे असल्यास तज्ञांचा सल्ला घेवुनच पेरणी करावी. एकदल कोणतेही पिक घेवुच नये.*परंतु इतर एकदल पिके पेरता येत नाहीत. कारण…

Continue Readingसोयाबीन उगवन कमी-दुबार पेरणी-तणनाशन फवारले होते- नक्की वाचा तर वचाल

निंबोळी अर्क@’ॲझाडिराक्टीन’ कीटकनाश एक वरदान घरी बनवन्याची पदधत:

*बाजारातुन विक्कत घेता त्यापेक्षा चांगला निंबोळी अर्क घरी बनवु शकतो:**निंबोळी अर्क म्हणजे काय?*निंबोळी अर्क म्हणजे कडुलिंब या झाडाच्या बियांपासून, ज्यांना निंबोळ्या (किंवा निंबोण्या) म्हणतात, काढलेला अर्क होय. *महत्वाचा घटक व कार्य:*कडुलिंबाच्या झाडामध्ये असलेले 'ॲझाडिराक्टीन' कीटकनाशकाचे काम करते. या घटकाचे प्रमाण याच्या बियांमध्ये जास्त प्रमाणात असते, .तर ते पानांमध्ये प्रमाणात असते.या निंबोळ्यांपासून तयार केलेल्या अर्काचा पिकांवरील बऱ्याच किडींवर हवा तो परिणाम होतो.मावा, अमेरिकन बोंड अळ्या, तुडतुडे पाने पोखरणाऱ्या व देठ कुरतडणाऱ्या अळ्या, कोबीवरील अळ्या,फळमाश्या, लिंबावरील फुलपाखरे,खोडकिडा आदी अनेक किडींवर याचा प्रभाव पडतो व त्यांचा बंदोबस्त होतो.*करण्याची पदधत: (५ % द्रावण )*(५ %…

Continue Readingनिंबोळी अर्क@’ॲझाडिराक्टीन’ कीटकनाश एक वरदान घरी बनवन्याची पदधत:

कोरोनाच्या पार्श्वभूमीवर आपत्कालीन परिस्थितीत शेतमाल वाहतूक, साठवणूक आणि विपणनाचे नियोजन

  • Post author:
  • Post category:Uncategorized
  • Post last modified:30 June 2020
  • Reading time:22 mins read

कोरोनाच्या पार्श्वभूमीवर आपत्कालीन परिस्थितीत शेतमाल वाहतूक, साठवणूक आणि विपणनाचे नियोजनसध्या लॉकडाउनच्या काळामध्ये भाजीपाला, फळे, दुध, अन्नधान्ये व किराणा या बाबींची जनतेस नितांत गरज आहे. पैकी किराणा आणि अन्नधान्याचे चांगल्याप्रकारे नियोजन होत असून ग्राहकांना गरजेपुरती उपलब्धता आहे. परंतु नाशवंत शेती उत्पादनांच्या बाबतीत मागणी व पुरवठा समिकरण दिवसेंदिवस बिघडत चालले आहे. दुसरीकडे सार्वजनिक ठिकाणी होणारी गर्दी टाळण्यासाठी प्रशासनास कठोर निर्बंध लागु करावे लागत आहेत. याचे विपरीत परिणाम ग्राहक आणि शेतकरी यांना भोगावे लागत  आहेत. या समस्यांवर निराकरणासाठी खालील बाबींचा नियोजनात अंतर्भाव करण्यात यावा.1. शेत मालाची काढणी व विक्रि नियोजन:सद्यस्थितीमध्ये शेतमालाच्या काढणी आणि…

Continue Readingकोरोनाच्या पार्श्वभूमीवर आपत्कालीन परिस्थितीत शेतमाल वाहतूक, साठवणूक आणि विपणनाचे नियोजन